روف گاردن چیست ؟

 

تکنولوژی مدرنی که امروزه بر پایه سقف سبز نهاده شده است و برروی پشت بام ها وتراس ها اجرا می شود، با نام روف گاردن معروف است. روف گاردن درواقع خلق فضای سبز در پشت بام است تا از این طریق طبیعت را در زندگی شهری دخیل کرده واز آن استفاده کنند. بنابراین به هرنوع فضای سبزی که بر روی بام ساخته می شود وشامل مجموعه ای از گیاهان سبز ، آبنما ، آلاچیق ، مبلمان ، سایبان و… می باشد روف گاردن گفته می شود.

 

مزایای روف گاردن

استفاده از روف گاردن باعث پاکسازی هوای اطراف، کاهش آلاینده ها، کاهش جذب حرارت ساختمان، کنترل دما، کاهش مصرف انرژی و بهره برداری از آب باران می شود و علاوه بر اینکه  معماری ساختمان را ارتقا می دهد، چهره شهر را زیباتر می کند. به دلیل استفاده از مواد سبک و البته مقاوم در ساخت روف گاردن، بستری فراهم می شود تا پوشش های گیاهی رشد و نمو داشته باشند و به کشت محصولات کشاورزی پرداخته شود. مزیت دیگر روف گاردن این است که محیطی تفریحی، زینتی و دکوراتیو را فراهم می کند و حتی می توان زیستگاه مناسبی برای حیوانات ایجاد نمود.

 

روف گاردن با داشتن یک سیستم سبک مهندسی ساز باعث محافظت بام در برابر اشعه خورشید می شود و با ایجاد آن می توان محیط زیبایی را در یک قسمت بدون استفاده ساختمان فراهم کرده و سطح کیفی زندگی را بهبود بخشید.

یکی از مزیت های روف گاردن (Roof Garden)این است که در فضای گمشده ساختمان، منظره ای متفاوت، جالب، مفرح و منحصر به فرد را ایجاد می کند و باعث بالا رفتن ارزش ساختمان شده و می توان با مدیریت آب باران، پایداری بنا را افزایش داد. از آنجایی که در طول روز به مقدار کافی نور آفتاب وجود دارد، روف گاردن این امکان را فراهم می کند تا محیطی دنج برای استراحت ایجاد شود.

گیاه مناسب روف گاردن

هدف اصلی از ساخت روف گاردن، ایجاد فضای سبز است و همه هزینه هایی که به جهت ساخت روف گاردن انجام می شود، برای رسیدن به این هدف است. با وجود اینکه  گیاهان روف گاردن همان گیاهانی هستند که بر روی زمین کاشته می شوند، اما باید در انتخاب گیاه مناسب به خصوصیت آن توجه کرده و گیاهانی را برگزید که در روف گاردن ماندگاری بیشتری داشته باشند. بنابراین میزان رشد ریشه، میزان تحمل گیاه در مقابل گرما و نور مستقیم خورشید و همچنین میزان پایداری آن در مقابل وزش باد های شدید و … از جمله خصوصیاتی است که باید در زمان خرید گیاه به آن توجه داشته باشید.

 

اجزای بام سبز را می‌توان به ۵ دسته کلی تقسیم کرد:

۱- لایه پوشش گیاهی : Plant Layer

از آنجایی که بامهای سبز تا حد امکان سبک طراحی می‌شوند، اغلب شامل گیاهانی هستند که بتوانند در خاک کم عمق و با مراقبت و نگهداری کم رشد کنند.

۲- محیط کشت : Growing Medium

فضایی که گیاهان در آن شروع به رشد و نمو می‌کنند. محیط کشت به واسطه الزامات خاص سازه‌ای باید وزن کمی داشته باشد به همین دلیل نسبت به خاک معمولی تفاوتهایی دارد. در این حالت باید از محیطی برای کشت استفاده کرد که حتی الامکان سبک بوده و وزنش حدود ۹۰۰ کیلوگرم در هر متر مکعب در حالت مرطوب باشد. یک مخلوط معمولی مرکب از یک سوم ماسه، یک سوم سنگهای متخلخل و یک سوم گیاخاک مصنوعی (ترکیبی از چوب پوسیده و کود نباتی) محیطی مناسب را تشکیل می‌دهد.

 

۳- لایه زهکش :

لایه زهکش خود می‌تواند مجموعه پیچیده‌ای از لایه‌های دیگر به شرح زیر باشد:

•  لایه صافی  Filter Layer

 در بین محیط کشت و لایه زهکش فیلتری قرار دارد که رطوبت را از محیط ریشه‌ها دور می‌کند و مانع از گندیدگی ریشه‌ها می‌شود. این فیلتر می‌تواند شامل یک بافت پارچه‌ای باشد. این فیلتر حتی می‌تواند لایه‌ای از شن و ماسه                                  باشد.

•  لایه مانع ریشه‌ها : Root Barrier

لایه‌ای است که به خوبی از نفوذ ریشه‌ها و آسیب زدن آنها به عایق کاری و غشاء سقف جلوگیری می‌کند.

•  صفحه زهکش : Drain Board   

یک صفحه سه لایه است که لایه بالایی عمل فیلتر را انجام می‌دهد و آب اضافی را از قسمت ریشه‌ها دور می‌کند. این لایه همچنین به عنوان لایه محافظ ریشه‌ها عمل می‌کند. لایه وسطی که به شکل کاسه‌های مخروطی شکل              است آب                اضافی را از ریشه‌ها دریافت کرده و در خود نگه می‌دارد. لایه پایینی یک فیلتر پارچه‌ای است که مانع از آسیب دیدن غشاء و عایق می‌شود.

۴- لایه محافظ :

 این لایه شامل پوشش‌هایی است که بام و سیستم عایق کاری را از نشت کردن و نفوذ آب حفاظت می‌کنند. این صفحه می‌تواند، باریکه ای ازبتن سبک ، صفحه‌ای از عایق محکم، ورقه ضخیم پلاستیکی، ورق مسی، یا ترکیبی از اینها، بر حسب ویژگی‌های طراحی و کاربرد بام سبز باشد.

۵-  ساختار سقف، غشاء بام یا لایه عایق کاری رطوبتی water proofing :

بام را از نشت کردن و چکه کردن محافظت می‌کند. 

 

نتیجه‌گیری

معماری ایران در مکانهای متفاوت با توجه به عوامل اقلیمی ، فرهنگی و اجتماعی شکل گرفته و به دلیل استفاده از سوختهای غیر فسیلی و انرژی‌های پاک و تجدید پذیر و نیز رشد ارگانیک و اهمیت به سایت در راستای احترام به محیط زیست طراحی شده است که امروزه می‌توان از بام سبز به عنوان الگویی مناسب برای معماران مطرح گردد.